Erdoğan-Olmert toplantısından notlar

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsrail Başbakanı'nın Mescid-i Aksa'daki inşaat çalışmaları hakkında kendisine fotoğraflarla bilgi verdiğini ancak fotoğrafların kendisini tatmin etmediğini belirterek, "Bölgeye Türkiye'den bir teknik heyet göndermemizi ve bu heyete o çalışlaralarla ilgili bilgi verilmesini önerdim. Sayın Olmert de bu teklifi kabul etti" dedi. Başbakan Erdoğan, resmi davetlisi olarak Ankara'da bulunan İsrail Başbakanı Ehud Olmert'le Başbakanlık Merkez Bina'da yaklaşık 2 saat 15 dakika süren bir görüşme yaptı. Görüşmenin tümü başbaşa gerçekleşirken, heyetlerarası görüşme yapılmadığı bildirildi. Görüşmenin ardından Erdoğan ve Olmert ortak basın toplantısı düzenledi. Başbakan Erdoğan, görüşmede Türkiye ile İsrail arasında hızla gelişen ilişkiler üzerinde durduklarını ifade etti. Türkiye ile İsrail arasında 2 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmi bulunduğuna işaret eden Erdoğan, bunun 1 milyar 250 milyon dolarının Türkiye'nin ihracatının oluşturduğunu kaydetti. Erdoğan, anti semitizm konusunun bir insanlık suçu olduğunu bugüne kadar işleyen bir Başbakan olduğunu belirterek, yaratılanın dışlanmasına karşı, yaratılanın yaratandan ötürü sevilmesi gerektiğine inanan bir medeniyetin temsilcileri olduklarını vurguladı. Erdoğan, "Hangi ırktan, hangi renkten olursa olsun bizim yaklaşımımız budur. Ecdadımız Museviler Endülüs'ten sürüldüğünde onları topraklarımıza kabul ederek bunun en güzel örneğini vermiştir" diye konuştu. Türkiye'de 1999 yılında yaşanan depremin ardından İsrail'in özveriyle Türkiye'nin yanında olduğunu dile getiren Erdoğan, iki ülke arasında turizm alanında da önemli gelişmeler yaşandığına dikkat çekti. İsrail'den Türkiye'ye gelen turist sayısında önemli oranda artış olduğunu belirten Erdoğan, geçen yıl 400 bine yakın İsrailli turistin Türkiye'ye geldiğini söyledi. "FİLİSTİN'DE GÜÇLÜ BİR YAPININ OLUŞMASI SÜRECİ OLUMLU ETKİLER" Görüşmede, başta İsrail-Filistin ihtilafı olmak üzere bölgesel sorunları da detaylı şekilde görüştüklerini bildiren Erdoğan, bu konuda neler yapılabileceği üzerinde durduklarını ifade etti. İsrail Başbakanı Olmert'in, bu konuda Türkiye'nin rolünü çok önemsediğini söylediğine işaret eden Erdoğan, kendisinin de Olmert'e, son Mekke Anlaşması ile kurulması öngörülen uzlaşma hükümetinin bir umut olduğu yönündeki düşüncelerini ilettiğini kaydetti. Erdoğan şunları söyledi: "İsrail'in, Ortadoğu dörtlüsünün, Avrupa'nın buna yaklaşımının olumlu olacağını kendisine söyledim. Çünkü olumlu bir yaklaşımla bir defa bu işi bir yoluna koymamız ve buradaki uzlaşma hükümetinin kendi içindeki sorunları çözüp ondan sonra bu yola çıkması ve bizlerin de bu konular üzerinde bazı çalışmaları yürütmemizin faydalı olacağı kanaatini kendisine ilettim. Çünkü Ortadoğu'da kalıcı barış ve istikrarın sağlanması için herşeyden önce Filistin'de ayağı yere sağlam basan bir hükümetin olması lazım. Burada ayağı yere sağlam basan bir hükümet olmadıktan sonra neyi kimle halledeceğiz. Sadece Mahmud Abbas'ın şahsında bu işi çözmek de mümkün değil. Bir Filistin Devlet Başkanı olarak sayın Abbas var ama yapılmış bir seçim ve onun doğurduğu netice var. Ama ne yazık ki bir tarafta Hamas, öbür tarafta El Fetih'in birbiriyle anlaşmazlıkları var. Şimdi böyle bir uzlaşma hükümetinin kurulacak olması ve böyle bir koalisyonla güçlü bir yapının oluşması inanıyorum ki Filistin-İsrail arasındaki süreci olumlu istikamette etkileyecek. Ortadoğu dörtlüsünün ortaya koyduğu prensipler var. Kurulacak olan hükümetin İsrail ile görüşerek burada bir mutabakatın sağlanması geleceğe yönelik olarak olumlu adımların atılması bakımından isabetli olur". Olmert ile Abbas'ın 23 Aralık'ta yaptıkları görüşmenin de olumlu bir adım olduğunu ifade eden Erdoğan, o tarihten bu yana katedilen mesafeyi, barış yolunda olumlu bir adım olarak değerlendirdiklerini dile getirdi. Görüşmede, bölgedeki gerilime olumsuz etki yapan İsrail'in, Mescid-i Aksa'nın Mağrip kapısında sürdürdüğü inşaat konusu da ele aldıklarını ifade eden Erdoğan, Olmert'in, inşaat çalışmalarıyla ilgili çekilen fotoğrafları gösterdiğini ve fotoğraflar üzerinde bilgiler verdiğini söyledi. Bölgeye bugüne kadar sadece 1 kez gittiğini ve 1 kez görmekle tanımasının mümkün olmadığını ifade eden Erdoğan şunları kaydetti: "Fotoğraflar beni dört dörtlük tatmin etmedi. Ben kendilerinden şunu istedim. Ben, büyükelçimle beraber bir teknik heyet göndereyim. Sizin de kendilerine vereceğiniz, orada bu çalışmaları yürüten kimler varsa, bu teknik heyet nelerin yapıldığını görsün. Hakikaten bu çalışma Mescid-i Aksa'ya zarar veriyor mu vermiyor mu? Kendileri bu noktada 'ben Türkiye'den gelecek böyle bir heyeti kabul edebilirim' dedi. Bu teknik heyete neler yapıldığı anlatılırsa biz Türkiye olarak ondan sonra bu gördüğümüz netice üzerine rahatlıkla bu açıklamayı yaparız. Deriz ki 'burada yapılan çalışma Mescid-i Aksa'ya zarar veren bir çalışma değil. Tam aksine oradaki binaları koruma altına alacak olan bir çalışma olacaktır'. Ama resimler üzerinden bunu dememiz, böyle birşey açıklamamız mümkün değil. Bu konuda deneyimli olan bir teknik heyetin bize vereceği raporlar bize böyle bir açıklamayı yapma imkanı verir dedik. Pazartesi günü Rice ve Abbas'la yapacakları toplantıdan sonra belirlenecek bir tarihte böyle bir heyeti göndermeyi planlıyoruz. Orada bu adımı atacağız. Bütün derdimiz bölgesel gerilim ve tansiyonun düşürülerek adil bir çözüme biran önce ulaşılmasıdır. Bunun için tüm bölge ülkeleri gereken sorumlu ve duyarlı tavrı sergilemeli, sürece olumlu katkılarda bulunmalıdır". Türkiye'nin Lübnan, İran ve Irak konusunda attığı adımları ortada olduğunu belirten Erdoğan, insani amaç dışında nükleer enerjinin zenginleştirilmesine olumlu bakmadıklarını hep söylediklerini hatırlattı. Türkiye'nin de insanı amaçlı olarak böyle bir yatırı planladığını ifade eden Erdoğan, böyle bir zenginleştirmeye gidilmesi olayına olumlu bakmadıklarını vurguladı. "DÖRTLÜNÜN İLKELERİ BARIŞ SÜRECİNİN TEMELİ" İsrail Başbakanı Olmert ise Türkiye'nin İsrail ile bölgedeki müslüman ülkeler arasında çok önemli bir köprü görevi gördüğünü vurguladı. İsrail olarak her Filistin hükümetinden, ABD, AB, Rusya ve BM'den oluşan Ortadoğu dörtlüsünün ilkelerine bağlı olarak adımlarını atmasını beklediklerini kaydeden Olmert, bu ilkelerin, Ortadoğu'daki barış sürecinin temeli olduğunu söyledi. Bu taahhütün çok açık ve kekelemeden yapılması gerektiğini dile getiren Olmert, bunun, gelişmelerin temeli olacağına işaret etti. Türkiye gibi ülkelerin katkılarını çok önemli bulduklarını ifade eden İsrail Başbakanı Olmert, uluslararası güçlerin desteğine ihtiyaç olduğunu belirtti. İsrail'in Kudüs'te yaptığı inşaat çalışmaları üzerinde son dönemde çok durulduğunu ve konunun abartıldığını dile getiren Olmert, bu geçişin, tamamen batı duvarının avlusunda inşa edildiğini anlattı. Başbakan Erdoğan'ın da bu konuda üzerinde durduğunu ve bölgeye bir heyet göndermek istediğini kaydeden Olmert, "Bizim saklayacak hiçbir şeyimiz yoktur. Orada ne yapılıyorsa, oradaki durumu iyileştirmek, gelen ziyaretçilere verilen hizmetleri iyileştirmek adına yapılıyor. Bu geçiş, camilere gelen ziyaretçiler için de yapılıyor. Kutsal bir mekanda değil, camilerin dışında yapılıyor. Türkiye'den gelen heyet bunları gördükten sonra doğrudan doğruya bu gözleme dayalı bir beyanat verilmesini bekliyoruz" şeklinde konuştu